عنوان: جایگاه و محدوده حقوق جنسی زوجین در فقه امامیه و حقوق ایران

مؤلف: رقیه السادات مؤمن

ویراستار علمی: دکتر صدیقه مهدوی کنی

ناشر: پردیس خواهران و دانشگاه امام صادق (ع)

نوبت چاپ اول: 1392 

غریزه جنسی از جمله امیالی است که فطری بوده و لازمه ساختمان روح و جسم آدمی است. دین مبین اسلام با احاطه­ای وسیع بر تمامی مصالح و مفاسد نهفته در عالم خلقت، هم­زمان با اصل پذیرش تمتعات جنسی در چهارچوب نظام خانواده، برای هدایت بشریت و پاسخ­گویی به نیازهای زوجین، به ارائه نظام جامع اخلاق جنسی می­پردازد. در تعیین ماهیت نکاح، فقه امامیه بر این باور است که روابط جنسی در عین دارا بودن جایگاهی مهم و خطیر در ازدواج، تمام هدف و سبب نکاح نبوده و این امر در معاوضی نبودن نکاح و امکان شرط عدم رابطه تأثیرگذار است. در این نظام جامع، حقوق جنسی زوج مطلق نبوده و تحت حکومت ادله و قواعدی مقید می­شود. از سویی زوجه نیز از حقوق جنسی متقابل برخوردار بوده و اصل و مصادیق این امر مورد تصریح متون واقع شده است. از این روی هر دو در صورت عدم اتیان تکالیف جنسی، ناشز محسوب شده و با ضمانت­ اجراهایی چون سقوط حق انفاق زوجه ناشزه و تعزیر زوج ناشز مواجه می‌شوند. نظام حقوقی ایران نیز با تبعیت از مذهب امامیه، به تبیین وظایف زوجین و ضمانت اجراهای مربوط به آن­ها پرداخته است، اما حقوق و تکالیف جنسی زوجین به رغم اهمیت آن، چندان مدنظر قانون­گذار نبوده و در اکثر موارد با سکوت و یا اجمال قانون مواجه است. نوشته پیش رو بر آن است تا با مداقه در فقه امامیه و واکاوی ادله و مبانی آراء فقها و توجه به مقتضیات زمان، دکترین حقوقی و رویه قضایی ایران، ابهامات موجود در حیطه روابط جنسی زوجین را برطرف نموده و به ارائه راهکارهای اجرایی بپردازد.